Door: Maarten Visser
Een jaar na het uitbreken van de oorlog in Syrië besloot Hezbollah de Syrische regeringstroepen van president Bashar al-Assad te steunen. De Sjiitische militie vormt samen met Iraanse, Russische en Syrische eenheden een bondgenootschap met als doel president Assad aan de macht te houden. Nu het erop lijkt dat Assad door deze steun aan de macht kan blijven, is het tijd om de balans op te maken. Wat heeft de oorlog in Syrië Hezbollah opgeleverd en wat kunnen we verwachten van Hezbollah na Syrië?
Ervaring en militaire mogelijkheden
Het is te verwachten dat Hezbollah na Syrië zich weer gaat focussen op haar voornaamste doel: de vernietiging van de staat Israël. Voordat Hezbollah betrokken raakte bij de oorlog in Syrië vocht het voor het laatst een oorlog met Israël in 2006. Deze oorlog vond plaats in Zuid-Libanon en inde Bekaa-vallei in het oosten. Gebieden die behoren tot de thuisbasis van Hezbollah en waar de beweging veel steun geniet onder de lokale bevolking. Hoewel Hezbollah qua capaciteit geen partij kon bieden aan het Israëlische leger – en in het defensief werd gedwongen – kon het door gebruik te maken van kleinschalige operaties en raketaanvallen toch enigszins tegenstand bieden.
De oorlog in Syrië is Hezbollah’s eerste offensieve operatie. Het heeft ervoor gezorgd dat de beweging nu over meer militaire mogelijkheden beschikt. Hezbollah vecht in Syrië in stedelijke, rurale en woestijnachtige gebieden tegen strijders die deze gebieden beter kennen dan zij dat doen. Bovendien ziet het zichzelf geconfronteerd met een grotendeels vijandige bevolking die niet op Hezbollah’s steun voor Assad zit te wachten. Al deze omstandigheden dwingen Hezbollah tot het gebruik van andere vaardigheden en tactieken dan ze zijn gewend. Daarnaast kan Hezbollah in vergelijking met de oorlog in 2006 ook beschikken over meer mankracht en betere wapens. Het heeft ertoe geleid dat Hezbollah is getransformeerd van een verzetsbeweging die gewend is te vechten op bekend terrein naar een beweging die ook offensieve operaties kan uitvoeren en steeds meer begint te lijken op een geavanceerd leger.
De oorlog in Syrië was belangrijk omdat de toevoer van wapens vanuit Iran op het spel stond. De wapens van Hezbollah worden vanuit Teheran via Damascus naar Beiroet getransporteerd. Mocht Assad worden afgezet dan zouden deze wapentransporten veel lastiger zijn geworden, of zelfs onmogelijk. Bovendien zou het onzeker zijn of er weer een president aan de macht zou komen die Hezbollah en Iran net zo goed gezind zou zijn. Nu het ernaar uitziet dat Assad voorlopig aan de macht blijft, kan Hezbollah zich weer op Israël gaan richten.
Zieltjes winnen
Met het meevechten aan de zijde van Assad heeft Hezbollah volgens velen in de Arabische wereld haar Sjiitische identiteit bevestigd. Dit is ten koste gegaan van de steun van veel Arabische landen met een overwegend Soennitische bevolking. Hezbollah wordt door hen nu vooral gezien als de lange arm van het Sjiitische Iran. Met een nieuw offensief tegen Israël zou Hezbollah zich weer als een geloofwaardige verzetsbeweging kunnen profileren en op deze manier steun kunnen terugwinnen. De opgedane vaardigeden door Hezbollah in Syrië kunnen in zo’n offensief goed van pas komen.
Toch is het onwaarschijnlijk dat Hezbollah direct na Syrië een nieuw grootschalig offensief zal beginnen tegen Israël. Het vechten in Syrië eist zijn tol en heeft al honderden Hezbollah-strijders het leven gekost, onder wie belangrijke commandanten als Fawzi Ayyoub, Jihad Mughniyeh, en Mohammed Ahmed Issa. Hezbollah heeft meer strijders verloren in de oorlog met Syrië dan het ooit heeft gedaan in de confrontaties met Israël. De beweging zal daarom eerst moeten herstellen. Een kleinschaligere aanval op Israël ligt hierdoor meer voor de hand.
Maarten Visser (1991) volgt de master International Relations in Historical Perspective in Utrecht en doet een stage bij de regio Directie Noord-Afrika en Midden-Oosten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag.
Bron afbeelding: Foreign Policy Journal